Την ώρα που τις καλύτερες παραλίες της Ελλάδας εκμεταλλεύονται – με άδεια ή και χωρίς άδεια – επιχειρηματίες, τοποθετώντας παρανόμως (σε ό,τι αφορά στην έκταση) ξαπλώστρες, ομπρέλες, καρέκλες τύπου μπαρόκ, μπαρ, decks και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί ο ανθρώπινος νους στο βωμό του κέρδους, η γνωστότερη παραλία του κόσμου δίνει μαθήματα σεβασμού στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Στη μήκους 4 χιλιομέτρων παραλία της Κοπακαμπάνα, στη Βραζιλία, όπου συρρέουν χιλιάδες κόσμου καθημερινά, είτε Βραζιλιάνοι, είτε ξένοι τουρίστες, δεν υπάρχουν τίποτα απ’ όλα τα παραπάνω. Υπάρχουν μόνο ξαπλώστρες και καρέκλες, τις οποίες μπορούν να τοποθετήσουν οι λουόμενοι όπου θέλουν κατά μήκους της παραλίας για να απολαύσουν το μπάνιο τους. Η μοναδική παροχή υπηρεσιών είναι ότι κατά μήκος της παραλίας υπάρχουν επιχειρήσεις που νοικιάζουν ομπρέλες (προς δέκα δολάρια η μία, σύμφωνα με ταξιδιωτικά sites) και καρέκλες (προς 5 δολάρια η μία) για όσους δεν προνόησαν να έχουν μαζί τους.
Το αποτέλεσμα, ωστόσο, δεν προκαλεί σε καμία περίπτωση και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτό που βλέπουμε ότι συμβαίνει στην Ελλάδα, όπου κουμάντο στον δημόσιο χώρο της παραλίας κάνουν επιχειρηματίες, οι οποίοι δεν σέβονται τίποτα και κανέναν.
Προφανώς και υπάρχουν επιχειρήσεις που σέβονται τη σύμβαση που έχουν υπογράψει και δεν παρεκκλίνουν ούτε μέτρο και δεν έχουν τοποθετήσει ούτε μία ξαπλώστρα παραπάνω, ωστόσο αυτό δεν είναι το σύνηθες όπως όλοι γνωρίζουμε. Γι’ αυτό άλλωστε και το γνωστό πλέον Κίνημα για ελεύθερες παραλίες, βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση.
Οργανωμένες ξαπλώστρες στο 25% των παραλιών στη Γαλλία
Ξαπλώστρες και ομπρέλες τοποθετούνται από επιχειρηματίες και στη Γαλλία, σεβόμενοι ωστόσο το δικαίωμα των πολιτών που θέλουν να κάνουν το μπάνιο τους χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν. Τα ξενοδοχεία κυρίως και κάποια beach bars έχουν τοποθετήσει και ξαπλώστρες και ομπρέλες στις γνωστές παραλίες της χώρας, στη Νίκαια, στο Σεν Τροπέ, στις Κάννες, στο Μπιαρίτζ κι αλλού (σε υψηλές τιμές), οι οποίες όμως δεν ξεπερνούν το 25% της έκτασης της παραλίας (όπως αναφέρουν τα ταξιδιωτικά sites) και δεν προκαλούν το κοινό αίσθημα, όπως συμβαίνει εδώ. Σε γενικές γραμμές οι οργανωμένες ξαπλώστρες και ομπρέλες στις γαλλικές παραλίες είναι λιγοστές.
Daniel Cole / AP
Αντίστοιχη εικόνα και στην Ισπανία
Επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται νομίμως την παραλία, τοποθετώντας ομπρέλες και ξαπλώστρες υπάρχουν και στην Ισπανία, όμως και σε αυτή την περίπτωση το φαινόμενο απέχει πολύ απ’ αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα. Ξενοδοχεία κυρίως τοποθετούν ομπρέλες και ξαπλώστρες για όσους το επιθυμούν, χωρίς να εκμεταλλεύονται την παραλία απ’ άκρη σ’ άκρη και σεβόμενα τους νόμους και τους πολίτες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα ή δεν επιθυμούν να κάτσουν σε ξαπλώστρα.
Στην Ισπανία παρατηρείται ένα άλλο θέμα λόγω του συνωστισμού στις γνωστές παραλίες της χώρας τους καλοκαιρινούς μήνες. Ακριβώς επειδή φιλοξενούν αρκετό κόσμο, κάποιοι σηκώνονται από πολύ νωρίς το πρωί (μετά τον καθαρισμό, γιατί εκεί οι παραλίες καθαρίζονται) για να τοποθετήσουν τις δικές τους ομπρέλες και καρέκλες, έτσι ώστε αργότερα να έχουν πιάσει τη θέση που θέλουν, κοντά στη θάλασσα.
Alberto Saiz / AP
Περίπου στο 50% οι ομπρέλες και ξαπλώστρες στις οργανωμένες παραλίες της Κροατίας
Ξενοδοχεία, beach bars και ταβέρνες μπορεί κανείς να βρει κατά μήκος των παραλιών των δαλματικών ακτών, στην Κροατία. Αρκετές επιχειρήσεις έχουν τοποθετήσει ομπρέλες και ξαπλώστρες στις γνωστότερες παραλίες, όμως και εδώ δεν είναι απαγορευτικό για όσους επιθυμούν να απολαύσουν το μπάνιο τους χωρίς να χρειάζεται να πληρώσουν. Υπάρχει αρκετός χώρος για όσους θέλουν να καθίσουν με την πετσέτα τους και την ομπρέλα τους. Στο tripadvisor.com φιλοξενούνται πολλά σχόλια χρηστών που τονίζουν ότι οι τιμές ήταν ακριβές για όσους θέλουν να καθίσουν σε ξαπλώστρες ξενοδοχείων και beach bars (18 ευρώ) και να χρησιμοποιήσουν τις ομπρέλες που έχουν τοποθετηθεί (6,5 ευρώ).
Darko Bandic / AP
Τι λέει ο νόμος στην Ελλάδα
Οι παραλίες του Όρμου Βουλιαγμένης στην πράξη δεν είναι ελεύθερα προσβάσιμες (ή έχουν μείνει ελεύθερα μόνο στενές λωρίδες και βράχια) παρά το θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει ότι ο αιγιαλός και η παραλία είναι δημόσιο αγαθό.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία αλλά και το ίδιο το Σύνταγμα, ο αιγιαλός και η παραλία είναι δημόσιο αγαθό που πρέπει να μπορείς να απολαμβάνεις δωρεάν. Ο κάθε πολίτης πρέπει να μπορεί να έχει πρόσβαση.
Ο Νόμος 2971/2001 «περί αιγιαλού και παραλίας» κάνει ξεκάθαρο ότι ο αιγιαλός και η παραλία είναι κοινόχρηστα πράγματα και ανήκουν στη δημόσια κτήση. Προορίζονται για την άμεση εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού, είναι δυνατή η παραχώρηση χρήσης, χωρίς όμως, να αναιρείται η κοινή χρήση. Επίσης, δεν επιτρέπεται αποκλειστική χρήση.
Υπάρχουν προϋποθέσεις μίσθωσης για ένα κομμάτι της παραλίας και μόνο.
Ο νόμος αναφέρει ότι μπορεί να παραχωρηθεί σε έναν ή πολλούς ιδιώτες το 50% της παραλίας και σε έκταση 500 τ.μ.. Παράλληλα, ο χώρος που μπορεί να αξιοποιήσει ο ιδιώτης δεν μπορεί να ξεπερνάει το 60%.
Επίσης, προβλέπεται:
Ελεύθερη ζώνη κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα, τουλάχιστον 5 μέτρα από την ακτογραμμή, σε διαδοχικές μισθώσεις, απόσταση τουλάχιστον 2 μέτρων.
Όσο για ξενοδοχεία που βρίσκονται μπροστά στην παραλία: Υποχρεωτική ή ελεύθερη πρόσβαση αν η μόνη δίοδος είναι μέσω των εγκαταστάσεων.
Πηγή: ieidiseis.gr