Γράφει ο Παναγιώτης Κόνσουλας*
Ο τραγικός θάνατος των δύο κοριτσιών 18 και 23 ετών σε μετωπική σύγκρουση αυτοκινήτων στο 27ο χιλιόμετρο Αθηνών-Σουνίου τα μεσάνυχτα της Πέμπτης 23/11 ήρθε να μας υπενθυμίσει τον βαρύ φόρο αίματος που πληρώνουν κάθε χρόνο οδηγοί αλλά και πεζοί στο Δήμο Βάρης Βούλα Βουλιαγμένη και στις όμορες περιοχές, με την παραλιακή να συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων.
Θλίψη προκάλεσε στο πανελλήνιο ο θάνατος δύο κοριτσιών 18 και 23 ετών σε μετωπική σύγκρουση αυτοκινήτων στο 27ο χιλιόμετρο Αθηνών-Σουνίου.
Το ilovevouliagmeni.gr κατέγραψε 27 τροχαία στην περιοχή μόνο για το έτος 2023, με οκτώ επιβεβαιωμένους νεκρούς. Άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια δυστυχημάτων καθώς υπήρξαν και περιπτώσεις «όπου μεταφέρθηκαν σε κρίσιμη κατάσταση» με τα φώτα της δημοσιότητας να σβήνουν μετά τη μεταφορά τους σε νοσοκομείο. Συμπεραίνεται ότι επέζησαν, με σοβαρούς όμως τραυματισμούς και αναπηρίες.
Η δημοσιότητα αφορά τα σοβαρότερα τροχαία. Πολλά μικρότερης σοβαρότητας περιστατικά σημειώνονται επίσης χωρίς να καταγράφονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα οποία δεν τα μαθαίνουμε.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 2021, ο θάνατος του Mad Clip στη Βουλιαγμένη συγκλόνισε τους θαυμαστές του.
Τα τροχαία όπου πεθαίνουν νέοι και επώνυμοι τραβούν περισσότερο την προσοχή των ΜΜΕ. Όπως η περίπτωση του Mad Clip που έχασε τη ζωή του στις 2 Σεπτεμβρίου 2021, όταν η Porsche που οδηγούσε ο τράπερ εξετράπη της πορείας της, έπεσε πρώτα σε μία κολόνα φωτισμού και στη συνέχεια σε ένα δέντρο.
Η Ferrari του Τζώρτζη Μονογυιού, μετά το δυστύχημα που στοίχισε τη ζωή του στη Βούλα.
Είναι επίσης η περίπτωση του αδελφού της βουλευτού Κυκλάδων της ΝΔ Κατερίνας Μονογυιού, Τζώρτζη, ηλικίας 45 ετών, του οποίου η Ferrari έπεσε με μεγάλη ταχύτητα πάνω σε δέντρο στη νησίδα και στη συνέχεια τυλίχθηκε στις φλόγες στις 13 Ιανουαρίου 2022.
ΙΧ σκότωσε 40χρονο με αναπηρικό αμαξίδιο και το σκύλο του στo 32ο χλμ της Λεωφόρου Αθηνών – Σουνίου.
Όμως και ο θάνατος «ανώνυμων πολιτών» είναι και αυτός επίσης σοκαριστικός. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στις 6 Ιουλίου του 2023, ένα όχημα παρέσυρε 28χρονο νεαρό πεζό στην παραλιακή στη Βουλιαγμένη και τον σκότωσε. Στις 20 Αυγούστου, ένα ΙΧ σκότωσε 40χρονο με αναπηρικό αμαξίδιο στη Βάρκιζα.
Ο σοβαρός τραυματισμός μαθητή που χτυπήθηκε από αυτοκίνητο στην οδό Προόδου στη Βούλα στις 19 Σεπτεμβρίου 2022, αναστάτωσε τη σχολική κοινότητα καθώς φάνηκε ότι ο κίνδυνος παραμονεύει ακόμη και σε δεύτερης σημασίας δρόμους.
Κύρια αιτία των τροχαίων είναι η ταχύτητα. Ωστόσο, θα ήταν άδικο όλη η ευθύνη να καταλογιστεί στους οδηγούς. Πολλά μένουν να γίνουν ακόμη στους δρόμους για να είναι ασφαλείς. Μεταξύ άλλων, η Λέσχη Ελλήνων Μοτοσυκλετιστών έχει εκφράσει παράπονα για τις φθορές των οδοστρωμάτων, την ανεπαρκή σήμανση και τον ελλιπή φωτισμό.
Είναι γνωστό επίσης ότι στο ύψος του Ribas, στη Βάρκιζα γίνονται κόντρες. Διαβάζουμε για παράδειγμα: «Παραλιακή Αθηνών – Σουνίου: 105 κλήσεις για υπερβολική ταχύτητα – 17 οδηγοί μεθυσμένοι στο τιμόνι» (13/06/2023), «Ταυτοποιήθηκαν οι οδηγοί της Lamborghini και του Audi R8 που έτρεχαν με 300 χλμ στην Παραλιακή» (12/04/2022). «Χωρίς δίπλωμα 146 οδηγοί στην Παραλιακή» (11/10/2022) Δυστυχώς, η αστυνόμευση της περιοχής είναι ελλιπής και η εφαρμογή των ποινών μη αποτρεπτική.
Πιο συγκεκριμένες προτάσεις υπάρχουν και ορισμένες από αυτές έχουν δημοσιευθεί και στο παρελθόν από το ilovevouliagmeni:
- Άμεση θεσμοθέτηση μελετών οδικής ασφάλειας σε κάθε Δήμο, ώστε να προκύψουν τα μελανά σημεία του οδικού δικτύου. Εκεί που σήμερα εμφανίζεται συγκέντρωση έστω μικροατυχημάτων, αύριο μπορεί να υπάρξουν θανατηφόρα ατυχήματα.
- Επανασχεδιασμός των κόμβων και διασταυρώσεων, όπου και παρατηρείται το μεγαλύτερο πρόβλημα. Απελευθέρωση της δυνατότητας οι επεμβάσεις να μπορούν να γίνονται με προσωρινά υλικά μέχρι ωσότου το έργο να λάβει μόνιμα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά. Στους κόμβους πρέπει να γίνουν έξυπνες διαπλατύνσεις, που θα μειώνουν το πλάτος των διαβάσεων πεζών, θα απομακρύνουν την ανεπιθύμητη στάθμευση και θα αποκαλύπτουν το οπτικό πεδίο ελέγχου.
- Υποχρεωτική θεσμοθέτηση διαβάσεων πεζών σε ολόκληρο το οδικό δίκτυο , ως ένας συνεχής διάδρομος που εξασφαλίζει την απρόσκοπτη κίνηση των ανθρώπων και των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. Θεσμοθέτηση του ορίου ταχύτητας των 20- 30 χλμ/ ώρα για τις κατοικημένες και εμπορικές περιοχές.
- Ενσωμάτωση των κυκλικών κόμβων σε χιλιάδες διασταυρώσεις σε όλη την επικράτεια. Οι κυκλικοί κόμβοι μειώνουν αυτόματα την πιθανότητα τροχαίου ατυχήματος κατά 70-80%.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) από την πλευρά του, συνιστά πέντε μέτρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να υιοθετήσουν για να υπάρξει μείωση των θανάτων από τροχαία ατυχήματα. Αυτά τα μέτρα θα βοηθήσουν στην επίτευξη του στόχου της μείωσης κατά το ήμισυ των θανάτων από τροχαία ατυχήματα και των σοβαρών τραυματισμών έως το 2030.
Σημαντικό μέτρο αποφυγής των ατυχημάτων είναι ο περιορισμός επικίνδυνων ενεργειών όπως η υπερβολική ταχύτητα, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ-ναρκωτικών και η απόσπαση της προσοχής.
Δεύτερο μέτρο είναι να αυξηθούν τα ποσοστά της ποδηλασίας και του περπατήματος στις πόλεις. Ήδη αυτά τα ποσοστά έχουν αυξηθεί σε πολλές χώρες, με τους θανάτους όμως αυτής της κατηγορίας να παραμένουν στάσιμοι ή να έχουν αυξητική πορεία. Η σχέση μεταξύ των αυξημένων ποσοστών ποδηλασίας και του αυξημένου αριθμού θανάτων ποδηλατών πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη βελτίωση των υποδομών. Η ΕΕ απαιτεί από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πόλεις να δεσμευτούν, ώστε να αναπτύξουν τα σχέδια βιώσιμης κινητικότητας.
Είναι γνωστό ότι ο κίνδυνος τροχαίου ατυχήματος είναι υψηλότερος για τους οδηγούς που μόλις πήραν το δίπλωμα οδήγησης. Σύμφωνα με μια μελέτη ένας στους πέντε νέους οδηγούς τρακάρει μέσα στους πρώτους έξι μήνες από την στιγμή που πήρε το δίπλωμα. Προτείνει να θεσπιστούν νέοι νόμοι για τους συγκεκριμένους οδηγούς, οι οποίοι δεν θα επιδίδονται σε επικίνδυνες δραστηριότητες οδήγησης, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους από την στιγμή απόκτησης του διπλώματος. Το ETSC καλεί επίσης την Επιτροπή να μην μειώσει την ελάχιστη ηλικία για το δικαίωμα οδήγησης σε οποιαδήποτε κατηγορία οχημάτων.
Ένα άλλο μέτρο είναι η μείωση των ορίων ταχύτητας μέσα στις πόλεις, που εκτός των άλλων θα έχει θετικό αντίκτυπο στη μείωση του θορύβου και των εκπομπών ρύπων. Ενώ ορισμένες χώρες έχουν πραγματοποιήσει σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια, πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη βήματα και από τις υπόλοιπες, προκειμένου να μειωθούν τα όρια ταχύτητας.
Από το 2019, η ΕΕ έχει συμφωνήσει να εισαγάγει μια σειρά νέων τεχνολογιών ασφάλειας στα αυτοκίνητα. Για αυτές αναφέρει πως τα τελικά τεχνικά πρότυπα που συμφωνήθηκαν έκτοτε περιλαμβάνουν τα έξυπνα συστήματα υποβοήθησης ταχύτητας που βασίζονται σε ενοχλητικά ηχητικά σήματα και είναι πιθανό να απενεργοποιηθούν. Προτείνει αυτά να έχουν υποχρεωτική δράση, ενώ συνιστά να βγουν συστήματα που θα ανιχνεύουν τις πιο κοινές μορφές απόσπασης της προσοχής, όπως π.χ. από τα κινητά τηλέφωνα, σοβαρή αιτία όπως έχει καταγραφεί, πρόκλησης πολλών τροχαίων ατυχημάτων στις μέρες μας.
Τέλος, συμφωνούμε όλοι πως οι νόμοι επιτέλους πρέπει να εφαρμοσθούν, η Ελληνική Αστυνομία και η Τροχαία θα πρέπει να κάνουν περισσότερους ελέγχους και οι ποινές να γίνουν αυστηρότερες για τους παραβάτες, ειδικά για αυτούς που προκαλούν με την ανευθυνότητα τους σοβαρά τροχαία ατυχήματα, πολλές φορές δυστυχώς θανατηφόρα.
*Ο Παναγιώτης Κόνσουλας αρθρογραφεί για το ilovevouliagmeni.gr και είναι Οικονομολόγος-Πολιτικός Επιστήμονας με Μεταπτυχιακές Σπουδές στην Δημόσια Διοίκηση & Δημόσια Πολιτική (Ο.Π.Α.) και στις Σύγχρονες Δημοσιογραφικές Σπουδές