«Ποιος είμαι εγώ για να κρίνω;» είπε ο Πάπας Φραγκίσκος και τα λόγια του άλλαξαν την εντύπωση που είχε ο κόσμος για την καθολική εκκλησία.
Ο Πάπας Φραγκίσκος πέθανε τη Δευτέρα του Πάσχα (21.04.25) σε ηλικία 88 ετών. Στις 14 Φεβρουαρίου είχε εισαχθεί σε ειδικό θάλαμο στο καθολικό νοσοκομείο της Ρώμης Αγκοστίνο Τζεμέλι με διπλή πνευμονία, λαμβάνοντας εξιτήριο στις 23 Μαρτίου, ενώ μόλις χθες έκανε την τελευταία δημόσια εμφάνισή του. Βλέποντας το τέλος να μην είναι μακριά, δήλωνε σε στενούς συνεργάτες του στο Βατικανό πως δεν θα τα καταφέρει και το Κονκλάβιο ξεκίνησε τις σχετικές προετοιμασίες για τη διαδοχή του.
Ο Αργεντινός ιερέας και 266ος Πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας με ιταλικές ρίζες, κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, αφότου εξελέγη Πάπας της Ρώμης διαλέγοντας το όνομα Φραγκίσκος, έθεσε ως προτεραιότητα την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης σε έναν θεσμό που σε πολλούς πιστούς φάνταζε υπερβολικά απόμακρος, συντηρητικός και ελάχιστα αξιόπιστος.
Από τότε που έγινε πάπας το 2013, έβαλε στόχο να κάνει την Εκκλησία πιο ανοιχτή για όλους, δίνοντας ρόλους – κλειδιά σε γυναίκες και ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση πολλών συντηρητικών, ενώ και οι φιλελεύθεροι παραπονιόντουσαν ότι οι μεταρρυθμίσεις ήταν ανεπαρκείς.
Οι προσπάθειές να βάλει τέλος ανεξέλεγκτη κακοποίηση παιδιών από κληρικούς έφεραν ανάμεικτα αποτελέσματα.
Ο Πάπας Φραγκίσκος υπήρξε ο πρώτος μη Ευρωπαίος Πάπας, ο πρώτος από τη Λατινική Αμερική, ο πρώτος που πήρε το όνομα Φραγκίσκος και ο πρώτος εν ενεργεία ποντίφικας που δημοσίευσε τα απομνημονεύματά του.
Ο Πάπας Φραγκίσκος, κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, στις 17 Δεκεμβρίου 1936, από γονείς Ιταλούς μετανάστες. Όπως αποκάλυψε στα απομνημονεύματά του δεν θα είχε γεννηθεί ποτέ αν οι γονείς του δεν είχαν σωθεί από ναυάγιο.
Η οικογένεια του Πάπα Φραγκίσκου παραλίγο θα ήταν ανάμεσα στα 300 θύματα στο ναυάγιο που έμεινε στην ιστορία ως «Ιταλικός Τιτανικός». Το θαλάσσιο υπερωκεάνιο βυθίστηκε ανοιχτά της Βραζιλίας. Οι παππούδες του και ο μοναδικός τους γιος και πατέρας του Πάπα Φραγκίσκου, Μάριο, είχαν κλείσει θέση στο πλοίο αλλά στάθηκαν τυχεροί. Δεν κατάφεραν να πουλήσουν τα υπάρχοντά τους στην Ιταλία εγκαίρως για να πραγματοποιήσουν το ταξίδι τους στην Αργεντινή, κι έτσι αντάλλαξαν τα εισιτήρια τους με αυτά για ένα άλλο πλοίο που θα έφευγε αργότερα.
Ο πατέρας του δούλεψε εργάτης στον σιδηρόδρομο και η μητέρα του αφοσιώθηκε στην ανατροφή των πέντε παιδιών της οικογένειας. Δυστυχώς ο πατέρας υπέστη καρδιακή προσβολή ενώ παρακολουθούσε αγώνα της Σαν Λορένσο και πέθανε σε ηλικία 53 ετών.
Ο Πάπας Φραγκίσκος σπούδασε Χημεία και πήρε μάστερ από το πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες. Απέκτησε δίπλωμα φιλοσοφίας και δίδαξε λογοτεχνία και φιλοσοφία. Στα 21 του του αφαιρέθηκε κομμάτι από τον δεξιό πνεύμονα αποτέλεσμα βαριάς πνευμονίας.
Το φτωχόπαιδο από τις γειτονιές του Μπουένος Άιρες και τις κερκίδες της αγαπημένης του Σαν Λορένσο, είχε εργαστεί κι ένα φεγγάρι ως πορτιέρης μέχρι να αντιληφθεί την ιερατική του κλίση.
Μπήκε στο τάγμα Κοινωνία του Χριστού το 1958. Σπούδασε και έγινε ιερέας στο σεμινάριο των Ιησουιτών. Για πρώτη φορά έγινε ιερέας το 1969 και Πάπας το 2013.
Το 1992 χειροτονήθηκε Αρχιεπίσκοπος του Μπουένος Άιρες και τον Φεβρουάριο του 2001 αναδείχθηκε Καρδινάλιος.
Τον Απρίλιο του 2005 συμμετείχε στο Κονκλάβιο το οποίο εξέλεξε τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄. Ήταν φαβορί αλλά ζήτησε να μην ψηφιστεί.
Αλλά όταν ο Βενέδικτος αποφάσισε, σοκάροντας τους πάντες, να παραιτηθεί, στο κονκλάβιο που ακολούθησε, δεν έκανε το ίδιο. Και τον ψήφισαν Πάπα.
Στις 13 Μαρτίου 2013 βγήκε λευκός καπνός πάνω από το Βατικανό και παρουσιάστηκε στο πλήθος. Εξελέγη ως ο 266ος Προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας. Ο νέος πάπας επέλεξε το όνομα του Αγίου των φτωχών του Φραγκίσκου της Ασίζης και εξελίχθηκε στον πνευματικό ηγέτη 1,3 δισεκατομμυρίων πιστών έχοντας στο επίκεντρο τους αδύναμους, τους φτωχούς και τους κατατρεγμένους.
Επέλεξε να ζει με μεγάλη απλότητα, αποφεύγοντας τη χλιδή. Ήταν ο πρώτος Πάπας που αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει τα επίσημα παπικά διαμερίσματα στο Παλάτι του Βατικανού.
Διέμενε στο διπλανό της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου πενταώροφο κτίριο κατασκευής του 1996, που ονομάζεται «Σπίτι της Αγίας Μάρθας» και σχεδιάστηκε αρχικά ως ξενοδοχείο για κληρικούς που επισκέπτονται το Βατικανό.
Ο Ποντίφικας συνεχώς προέτρεπε τους καρδινάλιους να είναι κοντά στους απλούς ανθρώπους, ενώ διακρινόταν από την προθυμία του να προσεγγίσει την Ορθοδοξία.
Όταν ο Πάπας Φραγκίσμος κατηγορήθηκε για συγκάλυψη της χούντας του Βιντέλα
O Πάπας Φραγκίσκος δεν έκρυψε ποτέ το ενδιαφέρον του για τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, ιδιαίτερα για την πατρίδα του την Αργεντινή.
Λίγες ώρες όμως μετά την εκλογή του στο ανώτατο αξίωμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο Πάπας Φραγκίσκος ο Α’ δέχθηκε τις πρώτες επιθέσεις για το παρελθόν του.
Οι προκάτοχοί του είχαν κατηγορηθεί επίσης για σημαντικές υποθέσεις: για συγκάλυψη υψηλά ιστάμενων στελεχών των ναζί ο Ιωάννης Παύλος ο Β’ και ο Βενέδικτος ο 16ος για οικονομικά σκάνδαλα και για συγκάλυψη του τεράστιου κυκλώματος παιδεραστίας.
Η ιστορία που κρύβεται πίσω από τον κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, έχει να κάνει με την πατρίδα του, την Αργεντινή και το στρατιωτικό καθεστώς του Χόρχε Ραφαέλ Βιντέλα, μια χούντα (1976 – 1983) που απήγαγε από μαθητές και φοιτητές που διαδήλωναν μέχρι βρέφη μανάδων με αριστερή ιδεολογία. Οι ιστορίες για τις «εξαφανίσεις» αντιφρονούντων ήταν κοινό μυστικό.
Ωστόσο οι απόψεις για τον Πάπα Φραγκίσκο είναι διχασμένες.
Άλλοι είπαν ότι ο Πάπας Φραγκίσκος έκανε τα… στραβά μάτια στα εγκλήματα της περιόδου της χούντας στην Αργεντινή, μια περίοδος που ονομάστηκε «βρώμικος πόλεμος». Είπαν ακόμα ότι γύρισε στην πλάτη στον λαό και αδιαφόρησε για τα προβλήματά του. Οι οικογένειες των θυμάτων της χούντας τον αποκάλεσαν δειλό. Ακόμα κατηγορήθηκε ότι ως επικεφαλής των Ιησουιτών της Αργεντινής τη δεκαετία του 1970 αδιαφόρησε για την τύχη δύο Ιησουίτων, των Ορλάντο Γιόριο και Φρανσίσκο Χάλικς που είχαν συλληφθεί το 1976 γιατί αρνήθηκαν να σταματήσουν τη δουλειά και τις επισκέψεις στις φτωχές συνοικίες.
Η αντίθετη πλευρά υποστηρίζει πως ο νέος Πάπας έδρασε υπογείως στο καθεστώς Βιντέλα, παίρνοντας μάλιστα ρίσκο για τη ζωή του. Ο ίδιος, στην βιογραφία του είχε δηλώσει ότι κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Βιντέλα έκρυβε διωκόμενους στην εκκλησία του. Μάλιστα είχε πει πως είχε δώσει την ταυτότητά του σε έναν άνδρα που έμοιαζαν εμφανισιακά προκειμένου εκείνος να εγκαταλείψει την Αργεντινή.
Ταξίδευε ως κοινός ταξιδιώτης και δεν έβλεπε τηλεόραση
Το 1990 έκανε έναν όρκο στην Παναγία να μην παρακολουθεί τηλεόραση μετά από μια σκηνή που τον προσέβαλε, και το τήρησε – με κάποιες μικρές εξαιρέσεις. Μία από τις σημαντικότερες θρησκευτικές προσωπικότητες στον κόσμο προτιμούσε να πετάει ως κοινός ταξιδιώτης ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους.
Άλλωστε ανέκαθεν πίστευε πως για να υπηρετείς τον Θεό πρέπει να βρίσκεσαι ανάμεσα σε πραγματικούς, καθημερινούς ανθρώπους. Κι αυτό ήταν που τον έκανε να να αναπτύξει την ευαισθησία του για τον άνθρωπο και να παλέψει για τις κοινωνικές ανισότητες. Επισκέφτηκε ασθενείς με AIDS, φτάνοντας στο σημείο να τους πλύνει και να τους φιλήσει τα πόδια.
Τον Απρίλιο του 2016, ταξίδεψε στη Λέσβο, όπου είχε επισκεφθεί τη Μόρια και είχε συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο. Του ασκήθηκε έντονη κριτική για την απόφασή του να δίνουν οι καθολικοί ιερείς την ευλογία τους και στα ομόφυλα ζευγάρια.
Το Βατικανό είχε εναντιωθεί στην ευλογία ομόφυλων ζευγαριών.
Ζήτησε συγγνώμη για την βρισιά για τους γκέι. Ο Πάπας Φραγκίσκος συμμετείχε σε κλειστή σύσκεψη στη Ρώμη με επισκόπους για την ένταξη ή μη ομοφυλόφιλων σε ιερατικές σχολές και φέρεται να είπε ότι υπάρχει ήδη αρκετή παρουσία ομοφυλόφιλων (frociaggine ήταν η λέξη που είπε στα ιταλικά) στους κόλπους της Εκκλησίας και «δεν χρειαζόμαστε άλλους». Ο όρος frociaggine θεωρείται υβριστικός (σημαίνει π@@@@@ς). Ο Πάπας Φραγκίσκος απολογήθηκε λέγοντας ότι «δεν ήταν στις προθέσεις να προσβάλλει ή να εκφραστεί με ομοφοβικούς όρους».
Από μόνο του το γεγονός προκάλεσε έκπληξη μιας και ο ίδιος δημοσίως μιλούσε με σεβασμό για τους ομοφυλόφιλους.
Λάτρης του ποδοσφαίρου, της Εθνικής Αργεντινής και του Μαραντόνα, οπαδός της Σαν Λορένσο του Μπουένος Άιρες.
Ένα ολόκληρο κεφάλαιο της αυτοβιογραφίας του Ποντίφικα «Life: My Story Through History» (Ζωή: Η ιστορία μου μέσα από την ιστορία) είναι αφιερωμένο στον κορυφαίο ποδοσφαιριστή όλων των εποχών, τον συμπατριώτη του, Ντιέγκο Μαραντόνα, ο οποίος είχε πετύχει γκολ με το χέρι και μίλησε για «το χέρι του θεού», που τον βοήθησε στα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου το 1986 να οδηγήσει την Αργεντινή σε νίκη 2-1 επί της Αγγλίας. «Όταν τον δέχτηκα στο Βατικανό λίγα χρόνια αργότερα, τον ρώτησα αστειεύομενος, “Λοιπόν ποιο είναι το ένοχο χέρι;”, διηγείται ο Πάπας Φραγκίσκος για τον θρύλο στην ιστορία του ποδοσφαίρου.
Επικοινωνούσε ο ίδιος με τους πιστούς, απαντούσε σε γράμματα και είχε λογαριασμό στο Χ (πρώην Twitter).
Κατά την επίσκεψή του στο Ιράκ το 2021, ο Πάπας ήταν στόχος επιθέσεων από τρομοκράτες, αλλά οι ιρακινές αρχές τους εξουδετέρωσαν.
Ο Πάπας είχε σχεδιάσει την κηδεία του και δεν ήθελε να ταφεί στο Βατικανό. Δεν ήθελε πολυτέλειες αλλά μία απλή κηδεία όπως κάθε χριστιανός. Το 2023 αποκάλυψε ότι δεν θέλει να ταφεί στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, τον τόπο ταφής πολλών παπών.
Αντ’ αυτού, είχε επιλέξει την αγαπημένη του εκκλησία στην Ρώμη, την Σάντα Μαρία Ματζιόρε, έναν τόπο που επισκεπτόταν συχνά για να προσευχηθεί πριν από μεγάλες στιγμές.
«Το Βατικανό είναι το σπίτι της τελευταίας μου υπηρεσίας, όχι το αιώνιο μου σπίτι», είχε πει.
Οι πάπες συνήθως κηδεύονται με τιμές στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό. Εκείνος δεν ήθελε μία πολυτελή κηδεία. Στην πραγματικότητα, έχει ζητήσει από τον τελετάρχη να απλοποιήσει ριζικά τη παραδοσιακή τελετή για μια παπική κηδεία.
«Με αξιοπρέπεια, αλλά όπως κάθε χριστιανός, γιατί ο επίσκοπος της Ρώμης είναι ποιμένας και μαθητής, όχι ένας ισχυρός άνθρωπος αυτού του κόσμου». Αυτά ήταν τα λόγια του και τα πίστευε ακράδαντα.
Πηγή: newsit.gr